W poszukiwaniu (zaginionej) mocy
W dwudziestym wieku, „wieku motoryzacji", każda premiera auta wzbudzała ciekawość publiczności, która oczekiwała po nowym modelu, że będzie lepszy od poprzedniego. Oprócz kształtu karoserii, pierwszym „matematycznym" kryterium porównawczym była prędkość maksymalna, a potem pojemność silnika i moc generowana przez silnik. Wyposażenie samochodu schodziło na dalszy plan. Na przestrzeni lat nieustanny wzrost prędkości maksymalnej aut wynikający wprost z mocy silników spalinowych doprowadził do tego, że wprowadzono dla bezpieczeństwa kierowców elektroniczne ograniczenie prędkości maksymalnej do 250 kilometrów na godzinę (nie jest ono stosowane w przypadku aut sportowych).
Elektronicznie ograniczona prędkość maksymalna spowodowała, że uwaga publiczności kierowana jest w stronę wartości przyspieszenia, a ściśle rzecz biorąc, czasu, jaki potrzebuje auto do osiągnięcia prędkości np. 100 kilometrów na godzinę. Marketingowe sztaby starają się przekonywać klientów o „niezwykle istotnych" różnicach rzędu dziesiątych części sekundy potrzebnych do osiągnięcia „setki". Ten aspekt pobudza wyobraźnię potencjalnych kierowców i teraz to moc silnika danego auta staje się najważniejsza. W dzisiejszych czasach, gdy producenci samochodów rozliczani są finansowo za każdy nadprogramowy gram emisji dwutlenku węgla, wzrost liczby koni mechanicznych generowanych przez silnik staje się wyzwaniem. Większa moc – to z reguły większe zużycie paliwa, większe zużycie paliwa oznacza jednak większą emisję CO2, a to wiąże się z opłatami. Naprzeciw tym potrzebom wychodzą systemy doładowania, które umożliwiają znaczący wzrost mocy silnika przy niewielkim wzroście zużycia paliwa.
Nie każdy kierowca/użytkownik samochodu z napędem spalinowym zdaje sobie sprawę z tego, że wartość mocy generowanej przez silnik spada wraz z wiekiem pojazdu. Proces naturalnego zużywania się elementów silnika współpracujących ze sobą oraz pogorszenie drożności istotnych arterii silnika mogą spowodować kilkunastoprocentowy spadek osiąganej mocy widoczny po kilkunastu latach. W większości przypadków kierowcy niejako przyzwyczajają się do tego efektu i nie odczuwają dyskomfortu z jego powodu, ale część z nich korzysta z usług warsztatów tuningowych zajmujących się podnoszeniem mocy jednostek napędowych oraz jak angielska nazwa wskazuje – ich dostrajaniem (optymalizacją). Często bowiem wystarczy zmodyfikować profil pracy silnika, dostosowując go tak, aby rozwijał moc w bardziej harmonijny sposób, co daje efekt lepszej dynamiki jazdy (auto „lepiej się zbiera"). W Polsce istnieje kilkadziesiąt profesjonalnych zakładów zajmujących się tuningiem silników, więc jeżeli czujemy niedobór mocy w naszym samochodzie – pamiętajmy, że sposobów na zwiększenie mocy silnika spalinowego jest przynajmniej kilka:
- modyfikacja układu doładowania (wydajność sprężarki, filtr powietrza),
- modyfikacja kanałów dolotowych (przekrój i kształt),
- modyfikacja układu rozrządu (fazy rozrządu),
- modyfikacja układu zasilania paliwem (mapa dawkowania),
- modyfikacja układu wydechowego (przekrój i kształt).
Z reguły warto zacząć od wizyty w jednym z zakładów regeneracji turbosprężarek, których działa znacznie więcej na rynku. Zajmują się one często również czyszczeniem i udrażnianiem filtrów cząstek stałych. Profesjonalna regeneracja turbosprężarki wraz z regulacją układu zmiennej geometrii przywraca fabryczną wydajność układu doładowania, co jest warunkiem koniecznym do odzyskania utraconej mocy. Typowe problemy wynikające z nieprawidłowo wyregulowanym siłownikiem zmiennej geometrii:
- zbyt niskie ciśnienie doładowania,
- zbyt wysokie ciśnienie doładowania,
- zbyt gwałtowny wzrost ciśnienia doładowania,
- zbyt bogaty skład mieszanki paliwowej,
- błędy we współpracy z centralnym sterownikiem silnika.
Aby uniknąć powyższych problemów, profesjonalny zakład regeneracji turbosprężarek powinien posiadać urządzenie służące do dynamicznej regulacji układu zmiennej geometrii.
Jednym z najbardziej zaawansowanych urządzeń do regulacji układu zmiennej geometrii turbosprężarki na rynku europejskim jest Turbotest Expert produkowany przez Przedsiębiorstwo CIMAT Sp. z o.o. z siedzibą w Bydgoszczy, które również dostarczyło na światowy rynek ponad tysiąc wysokoobrotowych wyważarek do rdzeni turbosprężarek. Turbotest Expert, jako jedyne urządzenie na rynku, oprócz regulacji podstawowych punktów pracy (p. otwarcia, p. pośredni, p. zamknięcia) siłownika zmiennej geometrii, wykonywanych podczas obrotów wirnika turbosprężarki, umożliwia pomiar współczynnika doładowania, co jest szczególnie doceniane przez zakłady zajmujące się tuningiem silników. Bardzo przydatną funkcją jest też możliwość sprawdzenia, ustawienia i zaprogramowania na nowo elektronicznych siłowników układów zmiennej geometrii.
Nowością w ofercie firmy CIMAT są maszyny serii: Turbotest DUO Expert, które łączą możliwości diagnostyczne Turbotesta z wysokoobrotową wyważarką do rdzeni w jednym korpusie. Jest to propozycja skierowana szczególnie w stronę tych warsztatów, które korzystają z gotowych rdzeni turbosprężarek i sporadycznie muszą sprawdzić ich niewyważenie. Dzięki połączeniu wyważarki wysokoobrotowej do rdzeni i urządzenia do badania i regulacji turbin ze zmienną geometrią warsztaty mogą zaoszczędzić miejsce oraz pieniądze. Urządzenie umożliwia również obsługę elektronicznie sterowanych i programowanych siłowników zaworów upustowych oraz układów zmiennej geometrii turbosprężarek a aktualizowana na bieżąco baza danych parametrów turbosprężarek pozwala klientom sprawdzać i regulować niemal wszystkie turbosprężarki obecne na rynku.
